Testiculaire pijn bij mannen

Testiculaire pijn wordt veroorzaakt door ontstekingsziekten, traumatische verwondingen, vochtophoping, noodsituaties, neoplasmen, purulente processen en afwijkingen van naburige organen. Kan worden uitgelokt door seksuele opwinding of langdurige onthouding. Kan aanhoudend, toenemend, plotseling, scherp, dof, trekkend, pijnlijk of drukkend zijn. De oorzaak wordt vastgesteld op basis van klachten, lichamelijk onderzoek, hardware en laboratoriumonderzoek. De behandeling bestaat uit het toedienen van pijnstillers, antibiotica, NSAID’s, fysiotherapie en chirurgie.

Waarom doet de testikel pijn

Fysiologische redenen

Bij afwezigheid van testiculaire en aangrenzende structuren gaat de pijn meestal gepaard met seksuele opwinding. Kortdurende pijn treedt op tijdens seksuele gemeenschap in aanwezigheid van bloedstroom, en verdwijnt na het orgasme. Pijnlijke, pijnlijke en kloppende sensaties die tot enkele uren aanhouden kunnen worden waargenomen bij ongerealiseerde seksuele opwinding en langdurige onthouding. Het wordt veroorzaakt door een verhoogde bloedstroom en een ophoping van de inhoud van de genitale klieren.

Ontstekingsziekten

Een aspecifieke acute orchitis wordt gekenmerkt door hevige pijn, die iets afneemt wanneer de testikel zich in horizontale positie bevindt. De testis is vergroot en het scrotum is dicht en hyperemisch. Er kunnen urinestoornissen en inguinale lymfadenitis optreden. Een derde van de patiënten heeft dysurische stoornissen. Algemene symptomen zijn zwakte, hoofdpijn, hyperthermie, koude rillingen en spierpijn.

Bij chronische orchitis zonder exacerbatie is de pijn onintensief, zeurend, slepend, en kan zich uitbreiden naar de lies en het perineum. De pijn neemt toe bij ontlasting, geslachtsgemeenschap en lichamelijke inspanning. De algemene conditie stoort niet. Tijdens een exacerbatie worden de verschijnselen meer uitgesproken en kan de lichaamstemperatuur stijgen tot subfebriele niveaus.

Orchitis kan ontstaan als complicatie van de bof. Ontsteking treedt op met koude rillingen, hyperthermie en zwelling van de onderkaak en het ondergezicht door vergrote speekselklieren. De testikels raken binnen enkele dagen na het begin betrokken. In 70% van de gevallen wordt één testikel het eerst aangetast en de andere testikel 1-9 dagen later.

Aspecifieke acute epididymo-orchitis gaat gepaard met hevige testiculaire pijn die uitstraalt naar de onderbuik en de lendenstreek. Ernstige hyperthermie, koude rillingen, vermoeidheid en spierpijn zijn aanwezig. Het scrotum is gezwollen en hyperemisch. In het subacute verloop van de pathologie zijn de verschijnselen enigszins getemperd. De chronische vorm wordt gekenmerkt door matige pijn en toegenomen testiculaire dichtheid, en de pijn neemt toe bij beweging en palpatie. Er is een afname van het libido en veranderingen in de samenstelling van het sperma.

Acute en chronische orchitis en epididymo-orchitis worden ook veroorzaakt door ziekteverwekkers van specifieke infecties. Testiculaire schade kan optreden bij de volgende soa’s:

• gonorroe;
• chlamydia;
• trichomoniasis;
• mycoplasmose en ureaplasmose.

Het optreden van testiculaire pijn wordt voorafgegaan door urethritis. Naast de typische klinische verschijnselen is er een overvloedige, stinkende, geelgroene of witachtige afscheiding uit de urethra.

Vloeistofophoping

In het beginstadium van een varicocele is er geen pijn. Het symptoom verschijnt wanneer de ziekte vordert tot stadium 2 en is aanvankelijk intermitterend. De ernst van de pijn varieert van mild, subtiel tot extreem intens, scherp, schietend of brandend. Patiënten met stadium 3 hebben constant pijn en kunnen zelfs ’s nachts aanhouden. Spermacysten zijn asymptomatisch. Ongemakkelijke, doffe en kloppende pijnen treden op als de spermatocellen groot zijn, en zijn hinderlijk tijdens geslachtsgemeenschap, lopen, bewegen of zitten.

Traumatische verwondingen

Acute, uiterst intense, ondraaglijke pijn komt voor bij verwondingen aan het scrotum. Uitwendig onderzoek toont aanzienlijke zwelling, spanning op de weke delen en bloedingen. Het scrotum heeft een diepe paarsblauwe tint. Er kan een hematocèle ontstaan. Bij open wonden is de pijn zo hevig dat een testiculaire wond bijna altijd gepaard gaat met de ontwikkeling van een traumatische shock. Bloeddrukdaling, tachycardie, bleekheid en flauwvallen kunnen optreden.

Noodgevallen

Testiculaire torsie uit zich door een plotselinge, scherpe pijn die uitstraalt naar de lies en het perineum. De pijn is zeer intens en veroorzaakt een daling van de bloeddruk, instorting en braken. Er is een lichte tot matige vergroting, roodheid, blauwheid of bleekheid van het aangetaste deel van het scrotum. Dysurische stoornissen en acute urineretentie kunnen worden vastgesteld.

Het scrotale-oedeemsyndroom (SOS) is een complicatie van andere pathologieën, traumatische verwondingen, allergische reacties en neoplasmen. Tegen de achtergrond van de snelle ophoping van vocht neemt het scrotum in omvang toe, en ontstaat een uiterst hevige en ondraaglijke pijn, die gepaard gaat met koud zweet, abrupte hypotensie en braken.

Bij een segmentaal testiculair infarct ontwikkelt zich binnen enkele dagen pijn. Bij een totaal infarct ontstaat een klinisch beeld dat lijkt op dat van een acute epididymo-orchitis of testiculaire torsie. Er ontstaat een pijnlijke shock. Snelle hartslag, verlaagde bloeddruk, bleekheid, klam en koud zweet en soms verwardheid treden op.

Tumoren

Bij goedaardige neoplasma’s is pijn zeldzaam en wordt deze veroorzaakt door secundaire infectie en ontsteking. Kwaadaardige neoplasieën zijn in het beginstadium ook asymptomatisch. Bij progressie van de ziekte is er bij 25% van de patiënten toenemende pijn in het scrotum, perineum en onderbuik. Kan gepaard gaan met kiemceltumoren: germinoom, spermatocytair seminoom en maligne teratoom van de testis. Waargenomen bij zaadbalkanker.

Andere redenen

Pijn veroorzaakt door de verspreiding van een pathologisch proces vanuit nabijgelegen anatomische structuren of veroorzaakt door bestraling komt voor bij de volgende ziekten:

• Purulente processen: scrotaal abces, Fournier’s gangreen.
• Prostaatziekten: prostatitis, cysten, prostaatsclerose.
• Betrokkenheid van het lymfestelsel: elefantiasis van het scrotum bij inguinale lymfogranulomatose, lymfadenitis, sarcoom van Kaposi, plaveiselcelcarcinoom, enz.
• Afwijkingen van de urinewegen: nierkoliek, kanker van de bovenste urinewegen met ureterale occlusie.
• Ziekten van het spijsverteringsstelsel: proctitis, inguinale hernia impingement.
• Andere aandoeningen: bekkenspataders, chronisch bekkenpijnsyndroom.

Diagnose

Het is aan de uroloog om de aard van de aandoening vast te stellen. Tijdens het verhoor geeft de specialist aan wanneer en onder welke omstandigheden de scrotale pijn optrad, welke symptomen ermee gepaard gingen en hoe de aandoening zich in de loop der tijd heeft ontwikkeld. Het onderzoeksprogramma kan de volgende diagnostische procedures omvatten:

• Uitwendig onderzoek. Het onderzoek omvat de beoordeling van de uitwendige genitaliën, zwelling, hyperemie, levendigheid, plaatselijke hyperthermie, verwijde aderen en andere veranderingen. Bij palpatie worden de testis, andere scrotale structuren en vergrote liesklieren beoordeeld.
• Diaphanoscopie. Uitgevoerd als onderdeel van een eerste afspraak. Hiermee kan onderscheid worden gemaakt tussen vochtophoping en andere afwijkingen die gepaard gaan met een toename van het scrotale volume.
• Ultrasonografie. Een informatief en veilig basisonderzoek. Scrotale echografie spoort ontstekingsveranderingen, tumoren, hematomen, bloedingen en testiculaire torsie op. Doppler-echografie wordt ook gebruikt om de vasculariteit te beoordelen.
• Scintigrafie. Kan statisch en dynamisch zijn. De eerste identificeert structurele afwijkingen, de tweede beoordeelt de bloedstroom. De techniek wordt gebruikt voor traumatische verwondingen, ontstekingsprocessen, vasculaire letsels en neoplasmen.
• Scrotale punctie. Uitgevoerd om vocht op te sporen. Hiermee kunnen spermatocellen en hydrocele worden bevestigd en kan onderscheid worden gemaakt tussen deze aandoeningen en bloedingen, neoplasie en hernia-uitsteeksels.
• Laboratoriumonderzoek. Algemeen bloedonderzoek bevestigt ontstekingen en beoordeelt bloedarmoede bij tumoren en verwondingen. Voor soa’s worden ELISA en PCR uitgevoerd. In geval van dysurie en vermoedelijke aandoeningen van de urinewegen kunnen urineonderzoek en biochemisch urineonderzoek geïndiceerd zijn. Materiaal van puncties en biopten wordt onderzocht door histologisch of morfologisch onderzoek.

Behandeling

Conservatieve therapie

Suspenzores zijn doeltreffend voor vele testiculaire ziekten. De lijst van behandelingsmaatregelen wordt bepaald door de aard van de pathologie:

• Ontstekingsprocessen. De behandeling met geneesmiddelen omvat NSAID’s en breedspectrumantibiotica. In het geval van specifieke orchitis worden geneesmiddelen gekozen op basis van de aard van de ziekteverwekker. Bij een acuut proces wordt koude toegepast. Zodra de ontsteking is verminderd, worden UHF, lasertherapie, magnetotherapie en medische elektroforese toegepast.
• Testiculaire torsie. In de eerste uren is manuele retractie mogelijk. De testis wordt zonder incisies door het scrotum naar buiten gedraaid en iets naar beneden getrokken. Als de manipulatie succesvol is, wordt de pijn verlicht en wordt de testikel mobiel. Patiënten krijgen medicijnen voorgeschreven om de bloedcirculatie te verbeteren.
• COM. Pijnstillers worden gebruikt om de intensiteit van de pijn te verminderen. De rest van de medicijnen wordt gekozen in functie van de oorzaak van de ziekte. Antibiotica zijn aangewezen bij ontstekingen, antihistaminica bij allergieën, enz.
• Testiculair infarct. Niet-operatieve behandeling is alleen mogelijk als het letsel beperkt is en door aanvullend onderzoek wordt bevestigd. Antispasmodica, bloedverdunners en vaatverwijders worden aanbevolen. De patiënten worden gevolgd en een operatie is aangewezen als de toestand verslechtert.
• Verwondingen. Vereist scrotale koeling, pijnstillers, hemostatica, antibacteriële middelen en ontstekingsremmers. Vanaf 3-4 dagen, UHF, oplosmiddel, paraffinebehandeling om de resorptie van bloedingen te versnellen.
• Tumoren. Conservatieve maatregelen worden uitgevoerd als onderdeel van een uitgebreide behandeling. Afhankelijk van het soort tumor wordt chemotherapie of bestraling voorgeschreven. Na een bilaterale radicale operatie wordt een hormoonvervangende therapie uitgevoerd.

Chirurgische behandeling

De volgende ingrepen worden uitgevoerd bij aandoeningen die gepaard gaan met testiculaire pijn:

• Vochtophoping: Bergmann, Winkelman, Lord, Ross-operaties, sclerotherapie, lasertechnieken, ultrasone dissectie, hydrocele punctie, spermatocolectomie, spermatocele aspiratie.
• Dringende omstandigheden: operatie voor torsie van de zaadstreng, opening en drainage van purulente haarden, gedeeltelijke orchiectomie.
• Nieuwe gezwellen: orchiectomie, orchifuniculectomie, eventueel met retroperitoneale lymfadenectomie.
• Trauma: drainage van hematoom, repositie, resectie of verkleining van testis, hechten van scrotale wond.